De meest vitale tachtigers die je ooit zult zien. Suske en Wiske tikken deze illustere leeftijd aan op 30 maart 2025. Hoewel, Suske was er op die datum nog niet bij. Rikki, de oudere broer van Wiske, was toen nog de naam die naast de hare vermeld stond. En het had niet veel gescheeld, of dat was ook niet het geval geweest…
Hoe dat zit hoor je in de podcastspecial over ‘De Avonturen van Rikki en Wiske’ of ‘Rikki en Wiske in Chocowakije’.
Spotify openen Apple Podcasts openen Soundcloud openen YouTube openen
Luister de podcastspecial over Rikki en Wiske!
Niet wetend aan welk levensveranderend verhaal hij begon, zette Willy Vandersteen met ‘De Avonturen van Rikki en Wiske’ de contouren voor een tachtigjarige succesreeks op papier. Zijn geesteskinderen ontstonden aan het eind van de Tweede Wereldoorlog, hebben hem overleefd en bestaan in 2025 maar liefst 80 jaar.
Hoewel de tekenstijl inmiddels veranderd is en er meer figuren bij zijn gekomen, zijn Wiske en Sidonia nog steeds van de partij. Deze dames vormen nog steeds de spreekwoordelijke backbone van het gezin.
Rikki heeft echter al snel na het eerste avontuur plaatsgemaakt voor Suske. En Lambik en Jerom zijn aangesloten bij de vriendengroep, die na 1945 geleidelijk aan meer vorm kreeg. We kennen ze allemaal door en door, maar hoe is het allemaal begonnen?
Rikki de bokskampioen
Toen lezers in op 30 maart 1945 de krant opensloegen kregen ze in één klap een fikse lading informatie. Niet alleen werden de drie hoofdfiguren voorgesteld, we wisten ook dat een van hen bokser was. En een goeie, want hij had zijn tegenstander – ene Al Bakker – tegen de vlakte geslagen. Ook weet je als lezer in één oogopslag dat de jongen (Rikki geheten) naar Chocowakije afreist voor zijn volgende wedstrijd.
Nu is die naam Al Bakker opvallend, want in de jaren dertig en veertig van de vorige eeuw was er in Vlaanderen een bokser van Russisch – Congolese afkomst actief. Ene Al Baker. Het zou dus zomaar kunnen dat Vandersteen die ooit heeft zien vechten of op de radio heeft gehoord.
Wie dat was en hoe dat zit hoor je in de podcast. Bokskenner Bart Slim (maker van de podcastserie ‘BoksOuwe‘) vertelt daarin onder meer hoe logisch het was dat Rikki ten tijde van de Tweede Wereldoorlog als bokser door Europa reisde.
Leek Rikki teveel op Kuifje?
Bekend is het verhaal dat Rikki naar alle waarschijnlijk teveel uiterlijke kenmerken had van Vandersteens voorbeeld Kuifje. Dat er echter ook op andere vlakken goed werd gekeken naar het hoofdfiguur van Hergé’s strips, blijkt wel uit andere fragmenten.
Leg je bijvoorbeeld die eerste tekening van Rikki en Wiske naast een plaatje uit de eerste versie van Kuifjes album ‘De Zwarte Rotsen’, dan zie je dat Vandersteen de radiozender één op één heeft overgenomen. Kijk maar goed naar de plaatsing van knippen en draai-elementen op de beide apparaten.
En ook de passage in Rikki en Wiske, waarbij Rikki in Praak zijn intrek neemt in een plaatselijk hotel, is een exacte kopie van een scène uit ‘ Kuifje In Amerika’. Deze is later weggelaten in het album dat later in de vierkleurenreeks is opgenomen onder nummer 154 met de titel ‘Rikki en Wiske In Chocowakije’. De plek waar het avontuur zich afspeelde werd vanaf dat moment ook meegegeven in de titel van het verhaal.
Dat Rikki teveel leek op Kuifje is al vaker nauwkeurig omschreven. Geen wonder dat Vandersteen besloot zijn mannelijke hoofdfiguur te vervangen. Er moest bovendien een jongere leeftijdsgenoot voor Wiske worden gevonden, zodat het logischer was dat het tweetal zoveel met elkaar optrok. Een ouder broer heeft immers oog voor andere dingen in het leven dan voor het vertier van zijn kleine zusje. Vandaar dat hij in het volgende album werd weggestuurd om schoenenbonnen te halen, wat normaal was in het na-oorlogse tijdperk.
Waar is Rikki gebleven?
Is Rikki dan echt nooit meer teruggekeerd? Toch wel. Marc Verhaegen, de tekenaar die in 2002 als hoofdtekenaar Suske en Wiske onder zijn hoede kreeg, liet de oudere broer van Wiske nog één keer terugkeren. Hij bedacht zelfs een verklaring voor het feit dat niemand zich ooit nog had afgevraagd waar Rikki toch was gebleven. Dat komt allemaal samen in het album ‘De Gevangene van Prisonov’, waarin onze vrienden ook terugkeren naar Chocowakije.
Ook in de Amoras serie zien we Rikki nog een keer voorbijflitsen, als Charel Cambré en Marc Legendre spelen met de verschillende tijdlijnen die er in het gedrang komen als je tijdreist met een teletijdmachine.
De voorganger van Professor Barabas: Professor Wargaren
Voor zijn eerste verhaal nam Vandersteen de Prof op de som door een verstrooide uitvinder aan zijn hoofdfiguren te koppelen. Ene Professor Wargaren. Een man die zijn achternaam eer aan deed, want hij was zo verward als een kluwen garen.
En toch ook geniaal, want zoals we zien op het bouwplan van zijn rakettank, kon hij al een motor laten draaien op biobrandstof. Met behulp van afgeroomde melk werd het mogelijk om een loodzwaar gevaarte van 25 ton in beweging te krijgen.
Dit bijzonder voertuig zorgt ervoor dat het hele verhaal in beweging komt en daarmee ook de tachtigjarige geschiedenis van de stripreeks.
ARIE KORBEE VAN MOCA OVER HUN SUSKE EN WISKE EXPOSITIE
Voor de ware liefhebber van de 9e Kunst is er in Noordwijk een waar Walhalla te vinden. Een soort Rijksmuseum voor de striplezer, waar je omringd wordt door het werk van de grote meesters.
Het MOCA werd opgericht door een aantal stripverzamelaars, die zich als doel hadden gesteld het cultureel erfgoed van de Nederlandse strip een plek te bieden. Dat daar ook Vlaamse meesters als Vandersteen aan werden toegevoegd, is niet meer dan logisch. De invloed van Belgische striptekenaars op de Nederlandse markt is immens geweest.
Arie Korbee, architect van beroep en ontwerper van het museum, is daarnaast een groot verzamelaar van originele tekeningen. Hij ontving mij op een zondagochtend in februari 2025 voor een gesprek over Rikki en Wiske. En daarvoor had hij iets moois uit zijn collectie meegenomen…
Gerben Valkema en de crowdfunding voor het MOCA
Ter ere van het 80-jarig bestaan van Suske en Wiske organiseert het MoCA eind juni een speciale tentoonstelling rondom Studio Vandersteen. Niet alleen het werk van de grote meester Vandersteen wordt daarbij van stal gehaald. Ook zijn medewerkers, die bijdroegen aan het succes van de vele reeksen die werden uitgebracht, worden in de expositie uitgelicht met hun werk.
Wil je meer weten over de tentoonstelling én het speciale boek dat door Gerben Valkema in Suske en Wiske stijl wordt geïllustreerd? Lees dan snel verder.
DE OVERDONDERENDE COLLECTIE VAN VERZAMELAAR PAUL HILLE
Om een nog breder beeld te krijgen van wat er zoal in omloop is op het gebied van originele tekeningen, ging ik langs bij verzamelaar Paul Hille. Naast een indrukwekkende archeologische verzameling, had hij ook een imposante collectie tekeningen in zijn huis.
Tijdens een geanimeerd gesprek, waarvan een deel te horen is in de podcast, vloog het museale papier over tafel. Van een Bibbergoud tekening, waarop de vingerafdruk van Vandersteen nog te zien was in inkt, tot een ‘Zwarte Madam’ pagina en enkele ‘Raap van Rubens’ tekeningen. Teveel om op te noemen, maar mooi om een greep van te kunnen laten zien.
Prijsvraag
Omdat bij een verjaardag cadeautjes horen, mag ik een aantal exemplaren van de hernieuwde uitgave van ‘Studio Vandersteen – Kroniek van een Legende’ weggeven. Die geweldig dikke pil is verrijkt met nog meer informatie en is een lust voor het oog. Ronald Grossey gebruikte zelfs De Perfecte Podcast als bron voor sommige stukken.
Wil je kans maken op deze Suske en Wiske bijbel? Luister dan de podcast en doe mee met deze prijsvraag:
